Eigenlijk wil ik het wegdrukken, kan ik het niet meer aanhoren, maar ik doe het niet. Ik blijf luisteren. Vol verbijstering luister ik naar de wereld die wordt geschetst en voor mijn geestesoog verschijnt. Een wereld die ik totaal niet ken, wordt tot in detail beschreven. Mijn mond valt open en mijn maag krimpt in elkaar. De wanhoop. De pijn. De uitzichtloosheid. De gruwelen. Ik luister weer naar een boek van Gabor Maté, de man waar ik zo ontzettend veel van leer: ‘Hongerige geesten’.
Alsof ik er zelf rondloop
Het boek begint met het beschrijven van het leven in Downtown Eastside Vancouver. De ene na de andere bewoner van deze wijk wordt tot in detail beschreven, hoe hij of zij loopt, klinkt, wat ze draagt, hoe ze eruit ziet, waar ze woont. Het leven dat elke dag weer opnieuw in hetzelfde kringtje draait: hoe kan ik scoren en zodra dat is gelukt, hoe kan ik weer opnieuw scoren? Ik ben hier nooit geweest (gelukkig bedenk ik me) maar de wijk wordt zo levendig beschreven alsof ik er zelf rond loop.
Vol ongeloof
Het stadsdeel is grotendeels het domein van verslaafden. Gabor Maté is de arts die daar regelmatig werkt, bij wie deze mensen op het spreekuur komen. Hij kent ze allemaal. Hij kent ook hun levensverhalen, een voor een vertelt hij die verhalen. Vol ongeloof hoor ik het aan. Wat deze mensen in hun jeugd hebben meegemaakt… Dingen zo vreselijk dat je je werkelijk niet voor kunt stellen dat de ene mens de andere dit aan kan doen. Vaak ook in de eigen familie, met hun eigen kind. “Toen ik dacht dat ik alles al wel had gehoord, bleek het nóg gruwelijker te kunnen”, vertelt Gabor Maté, de man die zo ontzettend veel jaren tussen deze mensen heeft gewerkt.
Waarom, waarom, waarom?
Waarom? Waarom raak je in hemelsnaam verslaafd? Waarom offer je er alles voor op? Waarom zet je er alles voor op het spel? Terwijl je weet dat je eraan kapot gaat! Het antwoord is elke keer hetzelfde: de pijn. De pijn verdoven. Een moment van verdoving, een moment ontsnappen aan de gruwelijkheden die maar door hun hoofd blijven spoken, de beelden die maar niet willen verdwijnen. De pijn die maar niet wil verdwijnen.
Aanrader, echt!
Ik raad iedereen aan om dit boek te lezen. Waarom? Als eerste omdat je totaal anders naar verslaafden gaat kijken. Omdat je je dan maar al te goed kunt voorstellen, wat er achter die verslaving schuil gaat. Oordelen is altijd makkelijk. Maar op het moment dat je je kunt verplaatsen in andermans wereld, vallen de oordelen weg en komt er ruimte voor compassie.
Carrièrreswitch?
En nee, ik heb geen carrièreswitch gemaakt, ik zit niet ineens in de verslaafdenzorg. Maar weet je wat het is: we zijn tegenwoordig zo goed als allemaal verslaafd. Dat was mijn reden om dit boek te gaan lezen. Hoe werkt dat eigenlijk ‘verslaafd zijn’? Wat gebeurt er in je brein? En ook niet onbelangrijk: hoe kom je er vanaf!
Niemand durf te stoppen
Een tijdje terug las ik dat miljoenen Nederlanders ongelukkig zijn door Social Media, maar dat niemand durft te stoppen. Ruim zes miljoen Nederlanders stellen dat sociale media een “gevaar vormen voor ons mentaal welzijn.” Van die groep zeggen 2,2 miljoen mensen dat zij zich concreet minder gelukkig voelen door het gebruik van de socials. Meer dan vier miljoen Nederlanders hebben vaker overwogen om Facebook, Instagram of TikTok te verlaten, maar toch doen zij dit niet (bron: onderzoeksbureau Newcom).
Waarom niet?
Waarom stoppen ze niet?: Dopamine verslaving. Die social media kanalen zitten wel zo ongelofelijk slim (lees gemeen) in elkaar dat er elke keer toch wel iets voorbij komt wat jou interesseert, wat jij leuk vind. Ploef! Dopamine shot. Je beloningssysteem in je bovenkamer gaat af. Je voelt je blij. Dus scroll je door op zoek naar weer een blij moment. Dat gaat helemaal vanzelf. Voor je ’t weet ben je een paar uur verder.
Je blijft het doen!
Waarom stop jij niet met veel te veel chocolade, of veel te veel Netflixen/bingewatchen, net een glas wijn te veel, te veel suikers, veel te hard werken, veel te veel in de zorg schieten, veel te veel noem maar op? Hetzelfde: Ploef! Goed gevoel, dus blijf je het doen.
Wat verdoof ik?
Herken jij hier iets van in zelf? Dan is een goeie vraag die je aan jezelf kunt stellen: ‘Welke pijn probeer ik hier eigenlijk (onbewust) te verdoven? Wat wil ik niet voelen dus verdoof ik het liever? Op het moment dat je dat weet kan je ermee aan de slag, of er hulp bij vragen. Is het een ‘onbestemde pijn’ waarvan je eigenlijk niet goed kunt duiden waar het vandaan komt? Een leegte? Gevoel van eenzaamheid? Lees anders mijn blog van vorige week nog even.
Nog een belangrijke
Nog een heel belangrijke reden om ‘Hongerige Geesten te lezen’: je krijgt werkelijk inzicht hoe verslaving werkt. Welke processen er in je brein plaats vinden. Én Gabor Maté komt ook met antwoorden.
Niet het mooiste
‘Hongerige geesten’ valt voor mij niet in de catergorie ‘het mooiste boek wat ik ooit heb gelezen’. Het staat wel in het rijtje van de boeken die de meeste indruk op mij hebben gemaakt.
Vragen?
Heb je naar aanleiding van dit blog vragen? Herken je jezelf in ‘onbestemde pijn’, ‘gevoel van leegte’, ‘gevoel van eenzaamheid’, weet dat je altijd aan de bel mag trekken. Samen komen we er echt wel uit! mariejose@jouwinnerlijkekracht.nu
